Artrose knie

  • Pijn aan de binnenkant van je knie?
  • Knieën pijnlijk in zijlig?
  • Is je knie stijf bij het opstaan?

Mogelijk heb je last van artrose van je knie. Het kraakbeen van je knie is dunner geworden, soms op sommige plekken zelfs verdwenen. Dit kan pijnlijk zijn en je hinderen in het dagelijkse leven.

Bij bewegen moet je knie eerst op gang komen. De knie voelt tijdens of na bewegen pijnlijk aan. Vaak loop je al langer met deze klachten rond voordat je hulp gaat zoeken.

Artrose en het FysioHuis

Bij het FysioHuis zijn we gespecialiseerd in het behandelen van artrose.

We bieden het volgende aan bij artrose knie:

  • Onderzoek knie:  Bij onduidelijkheid kijken we met echografie.
  • Overleg met je huisarts. Soms is een röntgenfoto maken zinvol
  • Advies en uitleg hoe nu verder
  • Oefentherapie
  • Rapportage aan het ziekenhuis, indien nodig.

Wat is artrose in de knie?

Het bovenbeen en onderbeen vormen samen het kniegewricht. Het uiteinde van beide botten wordt bekleed door kraakbeen.

Het kraakbeen is spiegelglad en zorgt ervoor dat het gewricht gemakkelijk beweegt. Het wordt gesmeerd door gewrichtsvloeistof.

Als het kraakbeen verdunt of verdwijnt noemen we dit artrose. Dit heet ook wel gewrichtsslijtage.

Het kraakbeen herstelt slecht uit zichzelf. Schade aan het kraakbeen moet je dus serieus nemen.

Afname van kraakbeen prikkelt de knie

  • De knie voelt warm
  • De knie is gezwollen
  • Aan de randen van de knie ontstaan botwoekeringen, ook wel osteofyten genoemd
  • De afstand tussen bovenbeen en onderbeen wordt kleiner.
  • Er ontstaan scheurtjes in de meniscus

Meer over artrose

Oorzaken artrose knie

Er zijn verschillende oorzaken voor het ontstaan van artrose.

De meest voor de hand liggende oorzaak is ouderdom. Het kraakbeen versmalt of verdwijnt zelfs ten dele.

Andere oorzaken zijn:

  • Ongeval of operatie van de knie
  • Overbelasting
  • Veranderde stand
  • Erfelijkheid
  • Reuma of infectie

Een gescheurde meniscus of een andere operatie in het verleden, kan van invloed zijn op het ontstaan van vervroegde slijtage aan de knie. Ook een doorgemaakte infectie in de knie heeft gevolgen voor de kwaliteit van het kraakbeen.

Artrose valt officieel onder de reumatische aandoeningen. Echter, bij reuma denken de meeste mensen aan ontstekingsreuma. Het is een andere ziekte. Dit uit zich als eerste in de kleine gewrichten en gaat vaak gepaard met een veranderd bloedbeeld.

Overgewicht

Een andere factor is overgewicht. Hoe meer gewicht op het kraakbeen, hoe hoger de stootbelasting. Het kraakbeen slijt nu sneller.

Bewegen, afvallen en goede voeding loont, ook voor het kraakbeen van je knieën.

X- of O-benen

X-benen geeft meer druk aan de buitenzijde van de knie. Dit kan komen door vergrote beweeglijkheid van de gewrichtsbanden of bijv. een doorgezakte voet. Het kraakbeen wordt aan één zijde nu meer belast.

We spreken nu van piekbelasting door een veranderde stand. Dit geeft een kans op versnelde slijtage aan die zijde.

Bij O-benen neemt voornamelijk de druk aan de binnenzijde van de knie toe. Soms wordt bij deze groep mensen gekozen voor een bepaalde operatie op middelbare leeftijd, genaamd osteotomie (HTO).

Je leeftijd, de mate van artrose en de voorkeur van je orthopeed en jou bepalen of een operatie, zoals een osteotomie, zinvol kan zijn.

Vrouwen > mannen

Vrouwen hebben een groter risico op het ontwikkelen van artrose. Mogelijk spelen hierbij hormonale invloeden een rol.

Klachten en symptomen artrose knie

De eerste klacht van een knie met artrose is vaak pijn. De pijn aan de knie wordt rondom aangegeven. De meeste pijn zit vaak aan de binnenzijde van de knie. Er zijn meerdere klachten die passen bij artrose.

Hieronder een opsomming:

  • Pijn, vaak aan de binnenzijde van de knie
  • Zwelling
  • Startstijfheid
  • Bewegingsbeperkingen
  • Kraken van de knie
  • De knieen ’s nachts tegen elkaar is pijnlijk.

Diagnose en onderzoek knie

Een knie met artrose wordt onderzocht met lichamelijk onderzoek. De knie kenmerkt zich nu door een stijve en pijnlijke knie bij zowel buigen als strekken.

Om artrose te bevestigen kan een röntgenfoto gemaakt worden. Echter, de straling hiervan is ongezond. In de huisartsenrichtlijn is daarom besloten alleen een foto te maken als je een mogelijke andere ziekte wilt uitsluiten, of wanneer er een goede kans bestaat dat de knie geopereerd moet worden.

Bij het FysioHuis zijn wij goed getraind in knieonderzoek.

Als dat niet genoeg is kunnen we met echografie ook de knie beoordelen. Dit is een niet-schadelijke manier van onderzoeken. Veel kenmerken van artrose kunnen hiermee worden aangetoond, maar niet allemaal.

Dit zijn de belangrijkste kenmerken die we met echografie kunnen zien:

  • Artritis: vocht in de knie kan duiden op een gewrichtsontsteking. Dit kan je bij een minder uitgesproken vorm met een echo toch goed zien.
  • Osteofyten: aan de randen van het gewricht ontstaan botwoekeringen. Deze kan je goed opsporen met echografie.
  • Gewrichtsspleetversmalling: aan de binnenzijde van de knie kan de afstand tussen het bovenbeen en onderbeen afgenomen zijn. De meniscus wordt hierbij wat naar buiten geduwd. Dit is goed zichtbaar met echografie.
  • Bakerse cyste: bij artrose kan vocht vanuit de knie naar achteren worden gestuwd. Dit vormt dan uiteindelijk een vochtblaas in de knieholte. Dit is onschuldig maar kan wel druk in de knie leveren bij maximaal buigen. Dit wordt ook wel een bakerse cyste genoemd.

Behandeling knie

De behandeling van artrose is steeds meer gericht op het voorkómen van slijtage (preventie) en oefentherapie. Niet-operatieve zorg staat voorop.

Waar vroeger operatief gekozen werd voor een “nettoyage van de knie” – het bijknippen en schoonspoelen van de knie tijdens een kijkoperatie – wordt tegenwoordig zo lang mogelijk gekozen voor oefentherapie  | fysiotherapie.

Als dat niet meer helpt, kan er een gewrichtsvervangende prothese worden geplaatst.

De orthopedisch chirurg vervangt nu een deel (hemi-prothese) of volledig (totale knie prothese) het kniegewricht.

Bewegen en artrose

Overbelasting en overgewicht kunnen een rol spelen bij artrose. Echter, heel vaak speelt ónderbelasting een rol.

Zoals gezegd: het gewrichtskraakbeen wordt gesmeerd door de gewrichtsvloeistof en bewegen zorgt ervoor dat deze vloeistof verdeeld wordt. Mensen met een zittend beroep en te weinig beweging kunnen nu klachten krijgen door uitdroging van het kraakbeen en onvoldoende smering van het gewricht.

Vergelijking kraakbeen met fietsband: Je kunt dit vergelijken met een rubberen band van je fiets. Als je gewoon fietst, slijt je band een klein beetje maar blijft het rubber soepel en gaat je band waarschijnlijk lang mee.
Als je de fiets lang in de schuur zet en niet gebruikt, komen er scheurtjes in het rubber door uitdroging. Zodra je gaat fietsen, heb je al snel een lekke band.

Mensen met onvoldoende beweging lopen risico het kraakbeen uit te drogen en op die manier te beschadigen. Het tegenovergestelde is ook waar. Beweeg veel maar op een normale manier. Een marathon lopen is niet nodig.

Wandelen, fietsen en zwemmen worden gezien als bewegingen met een lage belasting op het kraakbeen. In een ontstekingsfase is het raadzaam de adviezen van de huisarts of fysiotherapeut op te volgen.

Wist je dat twee keer per week een rondje hardlopen -5 tot 10km- geen negatief effect heeft op je kraakbeen? Je kraakbeen wil graag belast worden, dan wordt het goed gesmeerd.

Artrose en fysiotherapie

Bij het FysioHuis kunnen wij u goed informeren over hoe u het beste met artrose kunt omgaan. Denk bijvoorbeeld aan advies over houding, beweging en sport in het dagelijkse leven.

Verder richt het FysioHuis zich op:

  • Beweeglijkheid van het gewricht.
  • Aansterken van de spieren rondom de knie
  • Oefentherapie voor stabilisatie en coördinatie van de knie

Voor kracht en oefentherapie heeft het FysioHuis een ruime oefenzaal met uitgebreide apparatuur om de kracht te verbeteren van de spieren van uw bovenbeen.

Het beweeglijker maken van de knie gebeurt met zogenaamde mobilisaties. De knie wordt zo soepel gehouden. De pijn kan hierdoor afnemen.

Ook kunt u terecht wanneer u zich wilt voorbereiden op een operatie. Hoe sterker u de operatie in gaat, hoe beter u eruit komt.

Dit heet ook wel het ‘Better in, Better out principe’.

Artrose en operatie

Als u oud genoeg bent, meestal >70 en de knieën zijn versleten, wordt gekeken of oefentherapie helpt. Als rust, medicatie en oefentherapie niet meer helpen, valt een operatie te overwegen. Er wordt dan een gewrichtsvervangende operatie uitgevoerd met een ‘nieuwe knie’, dit heet een prothese.

Er kan gekozen worden voor een totale nieuwe knie of een halve nieuwe knie. Dit bepaalt de chirurg in overleg met u en de mate van artrose.

Vaak wordt gesproken van een nieuwe knie. Het lijkt overdreven, maar het is goed om te beseffen dat het om een vervanging van de oude knie gaat. Het is dus heel normaal om enkele maanden restklachten te ervaren zoals nog wat pijn en stijfheid.

Na de operatie bent u meer dan welkom bij het FysioHuis voor de revalidatie. Meestal betreft die enkele maanden, gericht op:

  • Uitleg/coaching voor de pijn
  • Begeleiding bij de eerste stappen thuis
  • Verbeteren van de beweeglijkheid van de knie
  • Spierkracht verbetering
  • Opbouw spierconditie
  • Verbeteren looppatroon
  • rektechnieken